FALOCHRON

Jeśli przyjmiemy, że artystki i artyści posiadają wyjątkową i tajną broń zdolną do
kreowania wokół siebie nowych sytuacji oraz generowania nieznanych dotąd wartości, które
obudowują te zjawiska siatką ekscentrycznych znaczeń – to idąc tym tropem możemy
skonstatować , iż gen indywidualizmu jest tym, który nie tylko definiuje każdą z takich postaw, ale
stanowi jej istotny zaczyn.

Od zarania dziejów artyści byli poddawani próbom wywierania nacisków na kierunek ich działań czy
to w formie bezpośredniej poprzez zamawianie ściśle określonego produktu czy w szerszym
kontekście poprzez sytuowanie ich pracy w kręgu dominujących mód i trendów. Można łatwo
wyobrazić sobie, że i dziś za ich plecami nieustannie migocze i łasi się wciąż na nowo aktualizowany
system oczekiwań, który materializuje się w formie rynku sztuki i tylko nielicznym udaje się nie ulec
jego hipnotycznym i kusicielskim powabom.

„Tylko kochankowie przeżyją „ – tak zatytułował jeden z ostatnich swoich filmów Jim Jarmusch –
czołowy outsider amerykańskiej sceny filmowej i możemy zaryzykować twierdzenie, że tytuł ten
posiada wartościującą moc w ocenie mocy twórczej w ogóle.

Jeśli kochankowie unosząc się na falach namiętności całkowicie się jej poddają, a nawet w niej
zatracają , to warunkiem osiągnięcia pożądanej intymności jest zbudowanie wokół symbolicznej
zapory.

Tak zakochani jak i twórcy przywodzą na myśl ogarniętych gorączką szaleńców maniakalnie
zanurzonych w świecie swoich namiętności i nierzadko działających w kompletnej społecznej izolacji,
co zajmuje im kolejne godziny, dni , noce, a nierzadko i lata.

Zadajmy teraz pytanie:
Co chroni artystów przed zalewem niebezpiecznych fal , które mogą utopić ich wysiłki w morzu
modnych, oczekiwanych i pożądanych treści?

Tak jak falochron – specjalna konstrukcja do rozbijania i zatrzymywania fal , będąca zaporą przed
niszczycielską siłą morza, tak konstrukt psychicznych i nadzwyczajnych cech definiuje osobowość
wybranych twórców. Na ten fenomen między innymi składają się : upór i niezłomna wola w
dążeniu do celu, przekonanie o słuszności podjętego kierunku działań (często wbrew radom,
opiniom i sugestiom środowiska zawodowego).

Artyści, których prace pokazujemy na wystawie w wielu przypadkach odbierani byli jako niedostępni
i niezrozumiali , a wielu z nich długo funkcjonowało poza oficjalnym obiegiem sztuki. Nie aspirując
do pożądanych społecznych funkcji i ról – traktowani czasem jak dziwacy, pariasi a nawet
wykolejeńcy – chronili swój indywidualizm na wiele sposobów. Najczęściej pracowali latami w
całkowitej izolacji społecznej , a co po niektórzy zakładali koleżeńskie i nieformalne ugrupowania lub
galerie by tym sposobem uzyskać możliwość wsparcia i prezentacji efektów własnej pracy.
Każdy na swój własny, wypracowany sposób bronił się przed zalewem fal , nierzadko decydując się
na ograniczenia w sferze rodzinnej, towarzyskiej i zawodowej , a wielu z nich swoje wybory okupiło
niskim standardem życia codziennego.

Maria Taszycka

 Wybrane prace fotograficzne pochodzą z kolekcji Joanny i Krzysztofa Madelskich, prezentacja
odbywa w ramach wystaw wakacyjnych w dniach od 2 do 31 sierpnia 2019 roku.